Ballıbabagiller Familyasından Ada Çayı 

Salvia Officinalis yani halk arasında bilinen adıyla ada çayı, aromatik hoş kokulu bir yapıya sahiptir. Çok eski yıllardan beri sağlık, kozmetik, gıda, dekorasyon alanında da kullanılır. Adaçayı, Ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasındandır. Otsu ve nadiren ağaç ya da çalı şeklinde bitkilerden oluşan bu familyada bulunan bitkiler en az üç yıl hayatta kalmaya devam eder. Ballıbabagiller familyasında 7000’in üzerinde tür bulunur. Ada çayı dışında ballıbabagiller familyasına örnek verilebilecek bitkiler arasında nane, kekik, lavanta, fesleğen, biberiye, mercanköşk, melisa, reyhan sayılabilir. Ballıbabagiller familyasından bulunan bitkilerin yapraklarında uçucu ve kokulu yağlar bulunur. Bundan dolayı parfümeri alanında da sık tercih edilir.

Ada Çayının Özellikleri Nelerdir?

Dünyanın birçok yerinde yetişen ve ticareti yapılan Adaçayı, şifa etkisiyle de oldukça ünlüdür. Yüzyıllardır kullanımı yaygın olan adaçayının tıp alanında kullanımı oldukça fazladır.  Çoğunlukla yeşil yaprakları ve mor çiçekleriyle karşımıza çıkar. Tadı ve kokusuyla diğer bitki çaylardan ayırt edilmesi daha kolaydır. Bu kadar hayatımıza dahil olan, geçmişten bugüne kadar birçok alanda kullanıma sunulan adaçayını detaylı inceleyelim.

Ada Çayının İçeriğinde Neler Bulunur?

Kekik, nane ve biberiye gibi bitkilerle aynı familyada bulunan ada çayı içerisinde;

• A Vitamini ( Göz sağlığı, bağışıklık sistemi, üreme sistemi ve organların düzgün çalışması için önemlidir.)
• B3 vitamini (Besinlerden alınan karbonhidrat, yağ, protein gibi faktörlerin enerjiye dönüşmesinde önemli rol oynar.
• B6 vitamini (Beyin ve sinir sağlığı için önemlidir, stresi azaltır, ruh haline iyi gelir.)
• B9 vitamini ( Bağışıklık sistemi için önemlidir.)
• C vitamini ( Cilt sağlığı için fayda sağlar, bazı hastalıklara karşı antikor oluşturur. )
• E vitamini ( Bağışıklık sistemi ve hormonlar için önemlidir.)
• K vitamini ( Kanın pıhtılaşmasında önemli rolü vardır.)
• Bakır ( Kan hücreleri, demir emilimi, bağışıklık sistemi için önemlidir. )
• Demir ( Kırmızı kan hücrelerini destekler, vücut direncini artırır.)
• Çinko ( Kronik hastalıkları önlemeye yardımcı olur.)
• Kalsiyum ( Kemik ve dişlerin gelişimi, kasların rahatlamasını sağlamak için rol oynar.)
• Potasyum ( Ödem oluşumunu önler, kalp sağlığını korur.)
• Manganez ( K vitamini ile çalışır ve kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur. Cilt için kolajen üretir)

gibi değerli vitamin ve mineralleri bulundurur. Bunlarla beraber minimum düzeyde de olsa içerisinde yağ, lif, kalori ve proteinde vardır.

Ada Çayının Faydaları Nelerdir? Ada Çayı Neye İyi Gelir?

Eski zamanlardan beri şifa etkileri önemsenen ada çayı, günlük tüketimde de tercih edilen bir bitki çayıdır. Peki ada çayı ne işe yarar? Faydaları nelerdir?

• Ada çayının içerdiği etken maddeler sayesinde mide ve bağırsak problemlerine, sindirim sistemine iyi geldiği bilinir.
• Antioksidan açısından zengin olan ada çayı vücudu kansere karşı korumak için çalışır.
• Öksürük, boğaz ağrısı, göğüs hastalıkları gibi sağlık problemlerinde tedavi edici özelliği vardır.
• İdrar söktürdüğü için idrar yolu enfeksiyonlarına da iyi gelir.
• Cilt sağlığını düzenler, cilt lekelerini azaltır. Demlenmiş ada çayı cilde maske halinde uygulanabilir.
• Ruh sağlığına iyi gelerek stresi azaltır. 
• Baş ağrısına azaltır.
• Beyin fonksiyonlarını geliştirir, hafızayı güçlendirir.

Ada Çayının Zararları Nelerdir?

Ada çayı, birçok bitki gibi çayı gibi tüketim miktarına ya da zamanına göre yan etki oluşturabilir.

Fazla tüketildiğinde;

• Sindirim sisteminde bozulma
• Deride kızarıklık ve kabarma
• Tansiyon değişikliği
• Hormon bozukluğu

Ada Çayını Kimler Tüketmemelidir?

Ada çayı, kronik hastalıkları olan kişiler tarafından doktoruna danışılarak tüketilmelidir. Aksi takdirde ada çayı ile kullanılan ilaçlar etkileşime girebilir ve kişide yan etkiler gözlemlenebilir.

Adaçayı içerisinde bulunan bazı bileşenler rahmi uyarıcı özelliklere sahiptir. Bundan dolayı gebelik şüphesi olan kişilerin ve gebelerin ada çayı tüketmemesi önerilir. Gebelik sürecinde ada çayının tüketilmesi düşüğe ya da erken doğuma neden olabilir.

Ek olarak ada çayı regl görmeyi kolaylaştıran bileşenlere sahiptir. Bundan dolayı östrojen hormonları düzensiz olan kişilerin doktoruna danışmadan tüketmemesi gerekir.

Ada Çayı Nasıl Tüketilmelidir?

Ada çayı, besin değerlerini ve faydalarını koruması için demleme yöntemiyle tüketilen çay grubundadır. 1 bardak ada çayı için;

• 2-3 gram ada çayı
• 200 ml sıcak su

kullanabilirsiniz.

Eklediğiniz sıcak su ile yaklaşık 10 dakika kadar demlenmesini bekleyebilirsiniz. French press ile demlemeyi tercih edebilirsiniz. Günde 2 fincandan fazla tüketmemeniz önerilir. İçerisine limon ya da nane ekleyerek aroma katabilirsiniz.

Ada Çayı Yağı Nedir?

Çoğunlukla çay olarak tüketilen ada çayı, yağ olarakta oldukça faydalıdır. Ada çayı bitkisinin köklerinden elde edilir. Ada çayı yağı, hoş kokusuyla insan sağlığına olumlu etkiler bırakır.

Ada Çayı Yağı Faydaları Nelerdir?

Ada çayı yağı kişiye hem ruhsal olarak hem de fiziksel olarak iyi gelir. Bunlardan kısaca bahsetmek gerekirse;

• Stresi azaltır
• Masajlarda kullanılarak eklem ağrılarına iyi gelir
• Akne, sivilce ve bazı yaraların tedavisinde kullanılır
• Kaliteli uyku sağlar
• Cildi nemlendirir
• Gargara yapılması ise boğaz enfeksiyonlarına karşı etkilidir.

Gargara yapılmak istenirse eğer bir su bardağı içme suyuna 3-4 damla eklenerek yutulmamak şartıyla uygulanabilir. Hafta da 2-3 kez yapılabilir.